CODA ARCHIEF

Educatie & programmering

Met het Erfgoedplatform Apeldoorn werden zes Historische Cafés (511 deelnemers) georganiseerd. Er vonden vijf Verhalentafels plaats met thema’s als volleybal, het Bosbad, de wijk Zevenhuizen en de Asselsestraat. Er waren 115 deelnemers. In de serie Atlas van Apeldoorn (april-oktober) stond de wijk Zevenhuizen centraal. In samenwerking met de EPA, de Wijkraad Zevenhuizen en de afdeling Cultuurhistorie van de gemeente Apeldoorn, werd de Atlas van georganiseerd. In en over Zevenhuizen werden in de periode tussen 14 juni en 10 november, 20 evenementen georganiseerd, voor het merendeel op locatie in de wijken. Met wandel- en fietstochten, excursies, een lezingenreeks en een expositie in Winkelcentrum Anklaar leerden Apeldoorners en zeker ook de bewoners van Zevenhuizen deze interessante naoorlogse wijk beter kennen. Het Historisch Café bestaat inmiddels twee decennia en in de zomer van 2024 werd de 100ste editie gevierd. Dit gebeurde met een Grote verhaal van Apeldoorn-quiz in tentoonstelling Travelling Bricks in CODA Museum. Voor een goedgevulde tribune streden 11 teams om de hoofdprijs en eer. Stichting Indisch Erfgoed won. Tijdens de Maand van de Geschiedenis (oktober) waren er verschillende activiteiten, waaronder voorstelling Straal over Röntgen, De Cirkel (zie verderop), maakmiddagen, een familiedag en specials van de vaste erfgoedprogrammering.

Sinds de opening van het nieuwe Erfgoedhuis op 1 mei werden er in 2024 in de bijbehorende expositieruimte vijf exposities gepresenteerd. Daarnaast was er tijdens het Open Monumentenweekend in de EPA-kamer een expositie te zien. In het Erfgoedhuis zijn zowel eigen projecten te zien geweest als thema’s die met partners werden ontwikkeld tot een expositie. De openingsexpositie ging over de geschiedenis Apeldoorn en COD, met specifieke aandacht voor de oorlogsjaren. Daarnaast werden er exposities gepresenteerd over actuele onderwerpen zoals de Atlas van Apeldoorn, Röntgen, de Maand van de Geschiedenis (thema echt nep), Sparta en Juncker en over Molukse klederdracht en cultuur vanuit het project Co-creators met GIGANT en de gemeenschap.

In de Gelderse Stedendriehoek is een schat aan bijzonder Erfgoed te vinden. Samen met vijf gemeentes en twintig locaties heeft CODA deze locaties met aan elkaar verbonden in de vorm van fietsroute- en spaarboekje Rondje Erfgoed. Hierin kwam niet alleen de regionale identiteit van de Gelderse Stedendriehoek tot uitdrukking, maar is ook een waardevol netwerk gecreëerd van erfgoedlocaties en instellingen in het gebied. Rondje Erfgoed heeft de vorm van een boekje met fietsroutes langs alle locaties. Bij iedere locatie kunnen de deelnemers stickers verzamelen voor in het boekje. Rondje Erfgoed is eind mei gelanceerd, vlak voor de start van het fietsseizoen. Er werden tot dusver al meer dan 1.500 boekjes verkocht.

“Gisteren hebben we een korte film geplaatst over de regionale samenwerking cultuur op de gemeentelijke sociale mediakanalen. […] Met veel dank aan jullie voor het meehelpen aan deze film! De wethouders in de samenwerking zijn ook erg blij met deze film. […] deze film helpt om te laten zien wat cultuur allemaal kan betekenen in onze regio!”
– over de film die CODA met cultuurvlogger Marit Berends en Wijzijnwolf ontwikkelde voor het project Rondje Erfgoed

Archiefeducatie

De Cirkel is een educatief programma in het nieuwe Amfitheater van CODA Centrale Bibliotheek en gaat over uitsluiting. De deelnemers worden op basis van seizoenen door fake news gescheiden waarna ze onder begeleiding van een CODA docent in dialoog gaan over vooroordelen, discriminatie en antisemitisme. De Cirkel is gebaseerd op het mechanisme achter de Tweede Wereldoorlog. Door licht te laten schijnen op onze eigen schaduwkant verkennen we onze kwetsbaarheid en met meer kennis over ons gedrag maken we onszelf weerbaarder, zodat we ook vandaag de dag kunnen opstaan tégen polarisering en vóór onze gemeenschappelijke vrijheid. Totaal aantal deelnemers in deze pilotperiode: 169.

“Het was to the point, historisch informatief en voor een goed doel. Het is me na De Cirkel nog duidelijker geworden hoe belangrijk het is om iemand zich elke dag opnieuw gewaardeerd en essentieel te laten voelen.”
– deelnemer De Cirkel

In 2025 zijn we in Nederland 80 jaar vrij. In het huidig tijdsgewricht is het van onverminderd belang om kinderen inzicht te geven in de waarde en betekenis van vrijheid. Daarom is er speciaal voor het herinneringsjaar een educatieprogramma ontwikkeld in 2024. Het programma bestaat uit een vriendenalbum voor het primair onderwijs. Kinderen maakten kennis met een kind uit de oorlog en delen ook met elkaar hun familiegeschiedenis. Het voortgezet onderwijs deed onderzoek naar verhalen van leeftijdsgenoten uit de oorlog. De programma’s werden gecombineerd met een bezoek aan Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch en Ereveld Loenen. Er namen 270 leerlingen aan deel. In november draaiden we een pilot met het stedelijk gymnasium en sloten af met een mentorles.

“Ik kan me nu veel beter inleven. Ik heb geen geschiedenis in mijn pakket, maar dit vind ik heel interessant. Ik wist wel te weinig over WOII.”
– leerling Stedelijk gymnasium

Op 6 oktober werd het nieuwe Röntgenpaviljoen geopend, de laatste van de zes hotspots in de vernieuwde bibliotheek. Eén van de nieuwste thema’s binnen Het grote verhaal van Apeldoorn is ‘Apeldoorners’, Wilhelm Röntgen mocht daarin niet ontbreken. In het paviljoen ontdekten kinderen op een speelse manier hoe je het onzichtbare zichtbaar maakt, net zoals Röntgen dat deed met de X-stralen. In 2025 worden er bijpassende workshops ontwikkeld.